İnsan neden şükür içinde olmasına yetecek
nimetler içinde yaşarken ve bu nimetlerden memnuniyet verici olanlar her zaman
daha fazlayken şükür dairesinden çıkar?
İnsandaki şükür halinde olmaya karşı bu
direncin kaynakları neler olabilir?
1- Mükemmeliyetçilik (cennet ideası)
2- Taken for granted: Cepte saydığımız lütufları
hatırlatan ayetler.
. İbrahim suresi 34. ayet (10:34):
“…İnsanoğlu zulmünde pek ısrarcıdır..”
“o Allah ki size
geceyi içinde sükunet barındıran gündüzü de aydınlık kıldı”
Yani şükretmemiz gerekenleri
unutmamız, şükedilmesi gereken nimetler arasından çıkarmamız gafletimizi
yoğunlaştırıyor. Bu sebeple bir çok rutini düşünmeye davet eden ayetler var.
Görmeyi, işitmeyi, dinlenmeyi, geceyi ve gündüzü vereni unutmayın diyor.
Şükür halinden
kendimizi seçimlerimizle, gafletimizi inşa ederek mahrum bırakıyoruz.
3- There is more goodness than evil. Fakat öyle
olmasa bile hayatımın yüzde doksanı imtihan olsa, hoşlanmadığım şeylerden
ibaret olsa bile %10 luk sevdiğim şeylere odaklanmayı seçebilirim.
Şükür, verilenleri değerlendirme anlamında da
düşünülmelidir. İnsanın kendine verilen olanakları yani potansiyelini
değerlendirme ihtimali bilinç olarak şükür çemberine girmesiyle var olur. Çünkü
insan bu dairenin içinde ise imkanları görmeye başlar; dışında ise
imkansızlıklara ve felaketlere odaklanır.
Kendi potansiyelini gerçekleştirmek isteyen
insan önce anda kalmayı; andaki nimetleri fark edebilmeyi sonra o nimetlerle
yapılabilecek en iyi sonuçları görebilmeyi (yaratıcılığını geliştirmeyi), o
mümkünlere ulaşabilmek için gayret göstermeyi –ki bu da spontanlığın
artmasıdır- bilinçli olarak seçmelidir.
İstiğfar hali, yaratıcılığın artması yani
insanın kendi sınırlı bakışının dışına çıkabilip hikmetlerin farkına
varabilmesi için en temel ihtiyaçtır. Şükredebilmek için, anı değerlendirip
spontan olabilmek için istiğfar bilinci gerekli. “Her şeyi benim gördüğümden
daha iyi bilen ve en güzel şekilde yaratan bir yaratıcı var. Gördüğüm
eksiklikler benden” dediğin an o eksiklikleri tamamlama ve mükemmellikleri
görme fırsatın oluşuyor.
Yaratıcılık Spontanlık
İstiğfar Şükür
İHSAN, HAMD
İnsan şeytanın aldatmasına (7:17) karşı
şükretme niyetini kalkan edinebilir.
Tövbe: şükür haline, olmak gereken hale,
Allah’la ilişkiye geri dönmektir. İstikamete dönmektir.
4. Direncin bir ve belki en önemli sebebi de şeytanın
istikamet üzere olan insanın aklını çelme yolunda Allah’tan almış olduğu
izindir.
Şükür niyetinde olmak bir istikamet
belirlemektir. Ve şeytanın aldatması bu şükür bilincini yani Allah’la insanın
arasındaki şükürle oluşan o kuvvetli bağı, O’nu görüyormuş gibi yaşama halini
yok etmektir. İnsan dikkatini istikametine (şükür çemberindeyken beliren gayret
ve ihtiyaçlar doğrultusunda yaşama yoluna) vermediğinde kendini kolayca kapılıp
sürüklendiği, hiç ummadığı haller içinde bulur.
Nt: Yamina B.'nin Şükür başlıklı telekonferansını dinlerken alınmış notlardır.